Geschiedenis

Historie van museum 'De Timmerwerf'

Het leien huis
In 1642 kocht Jacob Pouwelszoon van Dijck midden in De Lier een pand. Hij wilde er een timmerzaak beginnen. Het pand was niet met stro maar met leien gedekt. Daarom heette het sinds jaar en dag 'het leien huis'. Jacob moet goed verdiend hebben: het staat in de belastingkohieren bekend als één van de duurste huizen. Onze Jacob was een vaardig vakman: hij verbouwde het pand, toen al meer dan tweehonderd jaar oud, tot timmerzaak annex woonhuis.

Timmerzaak
Vanaf 1642 is er in de timmermanszaak onafgebroken getimmerd voor kleine en grote opdrachtgevers. Maar de timmerman uit die tijd had ook nog eens zo'n acht molens uit de omgeving in onderhoud. Het vervoer was in die dagen natuurlijk niet gemotoriseerd, maar toch niet minder gestroomlijnd dan nu. Als timmerman Jacob een groot karwei had, vervoerde hij vanuit een slootje naast zijn huis de onderdelen zoals zware balken of roeden voor hooibergen en molens per schuit.

Woonhuis
In 1745 verkocht de weduwe van de toenmalige timmerman de zaak aan Leendert van Baalen. Zij bedong daarbij dat zij in het woonhuis kon blijven wonen. Daarom bouwde Leendert een nieuw huis achter de timmerzaak. Vanuit de woonkamer leidde een deur naar de werkplaats. Door een raampje naast de deur kon hij een oogje op de werkplaats houden.

In jaartallen

1425 Bouw van het 'leien huis'.
1500 Bewoner Leien Huis is kapelaan Symon Hugensz. (Uitterlier)
1642 Jacob Pouwlesz.van Dijck koopt het, maakt er een timmerzaak van.
1745 Weduwe v.d. Bos verkoopt zaak maar niet de naastgelegen woning. De koper bouwt een nieuwe bedrijfswoning achter de timmerzaak.
1845 Andries Bongaards (uit Naaldwijk) koopt de zaak
1890 Zaak overgenomen door Willem Bongaards, Andries Bongaards en zwager Jan Koene (B.B.K.)
1890 Andries Bongaards (jr) trouwt Neeltje Kool, gaat wonen in het huis achter de werkplaats.
1907 Jan Koene, zoon van Jan Koene, verdrinkt in de Nieuwe Waterweg bij Hoek van Holland.
1910 Andries overlijdt.
1912 Willem overlijdt.
1913 Jan Koene zet de zaak alleen voort.
1920 Neeltje Kool, weduwe van Andries, overlijdt aan tbc.
1923 De achtergebleven kinderen van Andries en Neeltje verlaten het huisje, dat sindsdien niet meer bewoond is.
1924 Jan Koene overlijdt.
1929 Andries Koene koopt de zaak van zijn moeder.
1975 Andries Koene overlijdt.
1977 Kees Koene neemt de zaak over.
1996 Gemeente De Lier koopt het pand en draagt dit over aan Stichting De Timmerwerf.
1999 Pand is gerestaureerd.
2000 Museum De Timmerwerf geopend.

Restauratie Rijksmonument
In 1996 kocht de gemeente De Lier het pand en het bijbehorende erf. Ze stelde het ter beschikking aan de inmiddels opgerichte Stichting "De Timmerwerf". Een jaar later kreeg het bijzonder mooie pand het predikaat van Rijksmonument. In 1998 begon de restauratie en binnen een jaar kon het worden ingericht.

Timmermuseum
De unieke combinatie van een historisch gebouw en eeuwenlang gebruik als timmerzaak maakte de bestemming van het gerestaureerde pand zonneklaar: een timmermuseum. Veel oude timmer- en molenaarsgereedschappen waren perfect bewaard gebleven. De zaak was in de loop der jaren nauwelijks gemoderniseerd. Daarom hoefde er aan de inrichting weinig veranderd te worden. Stichting De Timmerwerf kon grotendeels volstaan met de collectie van de laatste eigenaar C. Koene, die ze in bruikleen heeft afgestaan.

Theeschenkerij De Bongaard
De oude houtloods bij het museum is verbouwd tot koffie- en theeschenkerij. Hoewel de loods ruim een halve meter is opgekrikt en de drie open zijden zijn dichtgebouwd, is de oorspronkelijke vorm nog goed te herkennen. Omdat hier vroeger een boomgaard was gelegen en omdat de familie Bongaards jarenlang eigenaar is geweest van De Timmerwerf, is de naam "De Bongaard" gekozen. De Bongaard is idyllisch gelegen aan het riviertje de Lee.